به گزارش مجله خبری نگار،ریزش مو در خانمها امری شایع است، اما در بعضی افراد شدیدتر است. ریزش ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز اتفاقی طبیعی است، زیرا هنگام رشد موی جدید بعضی موها میریزند. کم پشت شدن مو در خانمها زمانی اتفاق میافتد که تعداد موهایی که رشد میکنند از موهای ریخته شده کمتر باشد. در واقع ریزش مو و کم پشتی مو دو مسئله جدا هستند، نام پزشکی کم پشتی مو آلوپسیا است.
چرخه رشد مو شامل سه مرحله است.
مرحله آناژن که مرحله رشد مو است بین دو تا هشت سال زمان میبرد. این مرحله هشتاد تا نود درصد موهای شما را در بر میگیرد. مرحله کاتاژن مرحلهای است که در آن پیاز مو تحلیل میرود و دو یا سه هفته طول میکشد.
مرحله آخر یعنی تلوژن مرحله استراحت مو است که دو تا چهار ماه طول میکشد و در پایان این دوره مو شروع به ریزش میکند.
بسیاری از مردم فکر میکنند کم پشتی مو تنها در آقایان اتفاق میافتد، اما تحقیقات نشان میدهد بیش از ۵۰ درصد خانمها کم پشتی مو را تجربه میکنند. مهمترین علت کم پشتی موی در زنان الگوی ریزش موی زنانه است. هر خانمی ممکن است با کم پشتی مو مواجه شود، اما در خانمهای بالای ۴۰ سال که به تازگی زایمان کرده اند، خانمهایی که شیمی درمانی شده اند، از رنگهای شیمیایی یا داروهای خاص استفاده کرده اند و... این امر شایعتر است. این بخش از سلامت پوست و موی نمناک به بررسی علل کم پشتی و ریزش موی خانمها اختصاص دارد.
چندی از شایعترین علتهای ریزش مو، عبارتند از:
کم پشتی مو در بالای سر میتواند ارثی باشد که همان الگوی ریزش موی زنانه یا آندروژنیک است. این نوع کم پشتی پس از قاعدگی که استروژن بدن کاهش مییابد تشدید میشود.
بستن موها به شکلی که باعث کشیدن ریشه مو شود میتواند عامل کم پشتی مو باشد. این نوع کم پشتی طاسی کششی یا انقباضی نام دارد. اگر پیاز مو آسیب ببیند کم پشتی دائمی میشود.
استرس، شوک و عواملی مانند کاهش وزن ناگهانی، عمل جراحی، بیماری یا بچه دار شدن میتواند کم پشتی موقت ایجاد کند. به این نوع کم پشتی تلوژن افلوویوم میگویند که در مرحله تلوژن اتفاق میافتد.
استرس زیاد یکی از دلایل ریزش مو زنان است
کم پشتی ناشی از این عوامل، ناگهانی و در همه نقاط بدن اتفاق میافتد. این نوع کم پشتی آناژن افلوویوم نام دارد و در مرحله رشد موها اتفاق میافت.
در بعضی موارد که پیاز مو آسیب میبیند این نوع کم پشتی دائمی میشود. آلوپسیا آره آتا نوعی بیماری پوستی خودایمنی است که موجب طاسی وصلهای میشود و معمولا دائمی نیست.
طاسی ناگهانی میتواند از عوارض مشکلات تیروئیدی باشد که در این مورد علاوه بر کم پشت شدن مو، ریزش مو، خشک و زبر شدن و پیچیدن آن نیز اتفاق میافتد.
این نوع طاسی هنگامی که هورمونهای بدن متعادل شوند به آرامی متوقف میشود؛ اما در بعضی موارد حتی پس از درمان نیز طاسی ادامه مییابد به خصوص اگر از داروی درمان تیروئید) لووتیروکسین) استفاده میکنید. اگر این مشکل برایتان پیش آمده به پزشکی که تجربه درمان این بیماری را دارد مراجعه کنید.
برخی از خانمها به صورت موقت و ناگهانی دچار ریزش موناگهانی میشوند که ه این ریزش مو تِلوژن افلووین میگویند. از علل مهم این نوع ریزش مو استرس یا جراحیهای مهم، کاهش وزن شدید و... است و که تا دو ماه بعد از بیماری ادامه مییابد.
یکی دیگر از علتهای ریزش مو سوءتغذیه است. همانگونه که در بخش سلامت پوست و مو در نمناک گفته ایم سوءتغذیه باعث کمبود مواد پروتئینی و اسیدهای چرب ضروری، کمبود ویتامینها میشود بنابراین همه این عوامل سبب ریزش مو خواهد شد. عدم دسترسی به مواد غذایی و یا گرفتن رژیم غذایی غیر اصولی سبب سوء تغذیه و در پی آن ریزش مو میشود که قابل پیشگیری و درمان است.
کمبود مواد غذایی از دلایل دیگر ریزش مو در خانمها است. بسیاری از خانمها برای لاغر شدن رژیمهای غیراصولی را به کار میبرند که باعث میشود بدن دچار کمبود مواد غذایی شده و موها ریزش پیدا کند. افراد گیاهخوار به دلیل عدم اطلاع کافی در زمینه چگونگی مصرف غذاهای گیاهی و عدم مصرف مواد غذایی حیوانی دچار کمبود پروتئین، روی، آهن، اسیدهای آمینه ضروری، ویتامینهای گروه B و... میشوند.
رژیمهای لاغری در ریزش مو زنان تاثیر گذار است
کمبود روی و سلنیم با ایجاد کم کاری تیروئید یا خودایمنی تیروئید میتواند عامل کم پشتی مو باشد.
طبق یک تحقیق، ۹۰ درصد از خانمهایی که از کم پشتی مو رنج میبرند، درگیر فقر آهن و لیزین (نوعی آمینو اسید) هستند. لیزین به جا به جایی آهن در بدن کمک میکند که موجب سوخت و ساز بدن است. غذاهای پروتئین دار مانند گوشت، مرغ، سبوس، تخم مرغ، پنیر (مخصوصا پارامزان) و بعضی ماهیها مانند ساردین بهترین منبع لیزین هستند.
برای رشد مجدد موها سطح فریتین (مهمترین شاخص آهن در بدن) باید حداقل ۴۰ باشد و در حالت عادی ۷۰ یا ۸۰. همچنین برای افزایش آهن بدن میتوانید از قرص آهن استفاده کنید، اما باید مراقب باشید آهن بدنتان بیش از حد نیاز نشود.
اگر در برنامه غذایی خود به اندازه کافی پروتئین وجود ندارد در معرض خطر کم پشتی مو هستید و باید از ماهی، سبزیجات، گوشت، تخم مرغ و کینوا استفاده کنید.
استفاده بیش از اندازه از ویتامین A موجب کم پشتی مو میشود. مصرف روزانه ویتامین A نباید بیش از ۵۰۰۰ واحد باشد.
استفاده زیاد از ویتامین A باعث کم پشتی مو میشود
نوسان هورمونهای بارداری، یائسگی و...
نوسان این نوع هورمونها میتواند موجب طاسی شود. باید هورمونها را تا حد امکان تحت کنترل قرار دهید و استرس خود را کاهش دهید.
متاسفانه پس از یائسگی پیاز مو تحلیل رفته و کم پشتی مو اتفاق میافتد.
کمبود این نوع ویتامین با استرس و استفاده از قرصهای ضد بارداری تشدید میشود. برای جبران این کمبود باید از گوشت، ماهی، سبزیجات نشاسته دار و بعضی میوهها استفاده کنید.
اگر چربی، کربوهیدرات، مواد مغذی و کالری مورد نیاز بدن تامین نشود و با کمبود اسیدهای چربی مانند امگا ۳ و امگا ۶ روبرو باشید، رشد موهایتان متوقف و دچار طاسی میشوید. باید برنامه غذایی متعادلی داشته باشید که تمام نیازهای بدنتان را تامین کند.
داروهایی مانند قرص ضدافسردگی، لیتیم، ایبوپروفن و... موجب کم پشتی مو میشود و باید مصرف آنها را به حداقل ممکن برسانید.
استفاده مکرر و بی مورد از شامپو و شستن موها موجب از بین رفتن پیاز مو و کم پشتی مو میشود. برای سلامت موها آن را کمتر بشویید و از اجسام داغ مانند اتو مو سشوار و... کمتر استفاده کنید.
نیمی از بیماران خانم و بیش از ۶۰ درصد از بیماران مرد که دچار کم پشتی مو هستند که مشکلات قند خون و چربی خون دارند. با محدود کردن شیرینی و افزایش فعالیت و کاهش وزن ترشح انسولین به حالت نرمال بر میگردد و کم پشتی مو رفع میشود.
با بالا رفتن سن، پیاز مو تضعیف و از بین میرود و در نتیجه کم پشتی مو اتفاق میافتد.
پروتئین یکی از مواد اصلی برای تامین نیازبافتهای بدن مانند مو، ناخن، پوست و... است. پروتئین در مواد غذایی مانند انواع گوشت مرغ، ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ، لبنیات و حبوبات یافت میشود و در مواد نشاستهای مثل نان، برنج، ماکارونی و سبزیها به میزان کمی وجود دارد.
کلسیم و منیزیم از مواد اصلی برای تامین نیازهای بدن هستند. درگروه شیر و لبنیات منابع غنی کلسیم و منیزیم و نیز پروتئین وجود دارد. فردی که دچار عدم تحمل لاکتوز (قند موجود در شیر) است و قادر به استفاده از شیر و سایر محصو لات دارای کلسیم برای تامین نیازهای بدن خود نیست باید روزانه مکمل کلسیم مصرف کند و غذاهای غنی از پروتئین بخورد.
مصرف مواد مغذی حاوی ویتامین B زیاد یکی از راههای درمان ریزش مو است؛ که در این گروه ویتامین B۶ و بیوتین B۷ اهمیت فراوان دارند.
نامهای دیگر بیوتن ویتامین H، ویتامین B۷ است که برای حفظ سلامت ناخن ها، پوست و موها ضروری است و کمبود آن سبب ریزش مو میشود. بیوتین نقش مهمی در تکثیر سلولها دارد به همین علت برای رشد موها مفید است. پس از جذب بیوتن و ورود آن به خون جذب، با آنزیمهای سلولی واکنش نشان میدهد و در تولید اسیدهای آمینه که ساختار پروتئینها را تشکیل میدهند نقش مهم ایفا میکند. موها از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده اند و بیوتین به رشد و افزایش ضخامت موها کمک میکند.
شامل آلفا، و ایکوزا پتنانوئیک اسید (EPA) است. امگا ۳ در ماهیهای آب سرد مثل ماهی سالِمون و ساردین، روغن سویا، روغن کانولا، جوانه گندم، روغن گردو، روغن تخم کتان و روغن ماهی وجود دارد.
شامل اسید لینولنیک است که در روغنهای غیراشباع گیاهی مثل روغن ذرت، روغن کانولا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.